Verschillende kleuren van parkieten

Kwekers classificeren hun vogels op basis van kleur en variëteiten in plaats van ras. De kleur beschrijft het verendek van de parkiet, en de variëteit verwijst naar het patroon en/of de kleur van de markeringen.

De kleuren die twee brede parkietengroepen onderscheiden zijn groen/geen en blauw/wit. De onderliggende kleurnuance van de meeste typen parkieten kunnen worden geïdentificeerd aan de hand van de kleur van het masker (het deel van de kop tussen de kroon en de hals).

De twee basiskleuren zijn groen en blauw

De oorspronkelijke wilde grasparkiet is citroen en limoen geel en groen, een kleur die ook veel voorkomt onder vogels die als huisdier worden gehouden. Ook blauw/wit is populair, variërend van grijs tot kobalt.

Verschillende soorten parkieten

Tegenwoordig bestaan er meer dan dertig erkende basis kleurencombinaties voor parkieten. De kleuren van hun verendek is het gevolg van een genmutatie.

Mutaties zijn niet beperkt tot in gevangenschap levende vogels. Ook in het wild komt dit voor. In het wild geeft een kleurmutatie echter geen voordelen met betrekking tot voortplanting ten opzicht van zijn groene soortgenoten. Een kleurmutatie zal snel uitsterven omdat een parkiet met een afwijkende kleur niet kan rekenen op de goedkeuring van conservatieve poppen.

In gevangenschap kunnen kwekers parkieten met een nieuwe kleur isoleren en ze kruisen met vergelijkbare vogels om zo een vlucht van een bepaald type tot stand te brengen. Hieruit kan de kweker eindeloos fokken. Binnen de dertig basiskleuren van parkieten zijn er tientallen variaties.

Kleuren van parkieten

Er bestaan veel kleurvariaties bij parkieten. Wel zijn ze allemaal gebaseerd op een basis palet van gele en blauwe pigmenten. Blauw en geel maakt groen, de dominantie kleur bij wilde grasparkieten. Bij veel parkieten die als huisdier worden gehouden is de gele kleur niet aanwezig, en een blauwe kleur steekt af tegen een witte (in plaats van gele) basis. Voeg hier wat zwart aan toe en de basis is compleet.

Een kleur die nooit voorkomt bij parkieten is rood. Als er sprake is van een roze tint, dan is dit niet genetisch maar het gevolg van een kleurstof in het voer van de vogel. Ondanks de afwezigheid van deze kleur bestaat er een groot aantal kleurenvariaties. Van rookgrijs tot azuurblauw en van pastelgroen tot mosterdgeel. Ook albino vogels komen voor waarbij, net als bij andere diersoorten, het gebruikelijke pigment ontbreekt.

grasparkieten komen voor in allerlei kleurvariaties

Het donkere pigment - dat ervoor zorg dat geel groen wordt en blauw in het wit spettert - is een vorm van melanine genaamd eumelanine. Het gele pigment is psittacofulvins, dat wordt afgekort als psittacin.

Kleurvariaties bij grasparkieten

Het kleurenpalet kan worden verrijkt door de aanwezigheid van genen die nuances of de intensiteit van kleuren beïnvloeden, of die de tekening van de vogel veranderen.

Eén van deze genen maakt de kleuren van de parkietenveren donkerder. In welke mate de veren donkerder worden is afhankelijk van het aantal genen dat aanwezig is in de vogel (bv. twee, een of geen). Dit donkerfactor gen is afwezig bij wilde grasparkieten, waarvan de kleur lichtgroen wordt genoemd. Met de aanwezigheid van één donkerfactor gen wordt de parkiet donkergroen; met twee wordt een parkiet olijfkleurig. De equivalente kleuren bij blauw/witte parkieten zijn hemelsblauw, kobalt en mauve. Deze laatste drie kleuren kunnen complexer worden door genetische kenmerken zoals 'yellow face' of 'gold face'. Parkieten met deze genen hebben gele maskers op blauw/witte lichamen.

Verschillende genen zijn van invloed op de kleur van grasparkieten

Het kleurenschema kan nog verder worden verrijkt. Het grijze gen zorg voor een grijze waas over de parkietenveren, waardoor groene vogels groen-grijs worden en blauwe vogels een rooktint krijgen. Violette genen maken de kleuren donkerder bij zowel groen/gele als blauw/witte vogels, waarbij soms een mooie paarse tint optreedt. Een leisteen gen, dat weinig voorkomt is, zorgt voor een blauw-grijze leisteen donkerte van het verendek.

Te verwachten kleuren van parkieten

De kleur van een parkieten kuiken is afhankelijk van de kleur van zijn ouders. Dominante genen, zoals het gen dat verantwoordelijk is voor de geel/groene kleur van wilde grasparkieten, zal altijd de kleur van het verendek bepalen als het wordt doorgegeven. Parkieten die als huisdier worden gehouden komen echt voor in zoveel verschillende kleurpatronen dat het moeilijk is om te voorspellen hoe hun nageslacht er precies zal uitzien.

Een vogel kan bijvoorbeeld drager zijn van een niet-dominant (recessief) gen voor blauw/witte veren. Dit gen is 'verborgen' achter het dominantie gen dat voor geel/groene veren zorgt. De blauwe kleur zal bij deze vogel niet zichtbaar zijn maar het kan wel worden doorgegeven aan de volgende generatie. Als de volgende generatie kweekt met een vogel die ook grager is van het recessieve gen, dan zal de blauwe kleur bij hun nageslacht wel zichtbaar zijn.

Kleurvariaties kunnen er heel aantrekkelijk uitzien

Alle vogels die een ander verendek hebben dan het lichtgroene (dus parkieten die niet hetzelfde verendek hebben als wilde parkieten) zijn het resultaat van een genmutatie. De meest voorkomende variant, blauw/witte parkieten, hebben hun gele pigment volledig verloren. Deze twee basiskleuren - geel/groen en blauw/wit - worden complexer gemaakt door de aanwezigheid van verschillende genmutaties. Tekeningen of de kleur van het lichaam kunnen donkerder of juist lichter worden en sommige kenmerken (zoals een vlek op de hals of een zwarte zoom rond de veren) verdwijnen zelfs helemaal.

Vogels kunnen één of twee van hetzelfde "gemuteerde" gen dragen en als er twee aanwezig zijn, zal het effect van het betreffende gen (bijvoorbeeld kleur of tekening) verder worden versterkt. Bij veel vogels zorgen twee verschillende gemuteerde genen voor bijzondere effecten, zoals de Yellowface en Dominant Pied.

Het geheim van de kleur van een parkiet ligt in de genen van de ouders. Kwekers weten dat als ze twee lichtgroene parkieten kruisen, er een kans van 99.9% is (willekeurige genmutaties buiten beschouwing gelaten) dat het nageslacht ook lichtgroen zal zijn. Ook staat vrijwel vast dat een lichtgroene en hemelsblauwe parkiet lichtgroene vogels voortbrengen, aangezien dit het dominante gen is. De volgende generatie erft echter twee kleurgenen. Sommige van de recessieve genen die zorgen voor de hemelsblauwe kleur zijn doorgegeven. Als twee samenkomen in een vogel, zal dit de kleur van zijn verendek bepalen.

Parkietenkwekers kiezen hun koppels vaak nauwkeurig in een poging de perfecte vogel tot stand te brengen. Sommige kwekers vinden het juist leuk om te zien wat de uitkomst zal zijn van een kruising tussen twee verschillende soorten parkieten, op zoek naar een unieke variatie. Veel kwekers zijn echter tevreden zolang ze gezonde kuikens krijgen, ongeacht hun kleur of tekening.

Zo heel nu en dan zorgt een nieuwe genmutatie voor iets geheel nieuws, zoals een parkiet met een zwart masker (ontstaan en verdwenen in de jaren 1990).

Contrasterende kleuren bij twee jonge parkieten

Verandering van de kleur van parkieten

Als de kleur van de veren van een volwassen parkiet verandert, dan duidt dit doorgaans in een tekort in zijn dieet. Als een dieet bijvoorbeeld uitsluitend uit zaden bestaat kan het dier een tekort aan vitamine A hebben. De kleur van de veren zal minder helder zijn. Pas het dieet van uw parkiet aan het het probleem zal zichzelf moeten oplossen.

Een andere oorzaak kan een gebrek aan hygiëne zijn. Als een parkiet niet regelmatig zijn veren schoonmaakt zal zijn kleur er vervaagd, stoffig en slordig uitzien. Geef uw parkiet water om voor zijn persoonlijke hygiëne te zorgen - door nat groenvoer of een parkietenbad - en hij zal zichzelf graag wassen. Een parkiet zal zijn veren met zijn snavel schoonmaken. Hij gebruikt hiervoor een klier waardoor zijn veren er weer gezond gaan uitzien en waterafstotend worden.

Als uw parkieten worden geteisterd door parasieten of om een andere reden ziek is, kunnen de kleuren van de veren er minder helder uitzien. Preventie en genezing zijn de oplossing.

De enige parkiet die daadwerkelijk van kleur veranderd tijdens de rui is de opaline.