De evolutie van de parkiet

Al meer dan vijf miljoen jaar kleuren parkieten de Australische luchten. Het zijn succesvolle en wijdverspreide leden van de papegaai-familie, die al zeker vijftig miljoen jaar bestaat en er vanuit het perspectief van een moderne vogelaar al 23 miljoen papegaai-achtig uitzien. Papegaaien houden van zon en leven uitsluitend op het zuidelijk halfrond. In Australazië (een regio die Australië, Nieuw-Zeeland, Nieuw-Guinea en de omringende eilanden) heeft meer soorten dan elke andere plaats op aarde.

Parkieten zijn papegaaiachtigen

Met een lengte van 18cm (tot 24cm voor in gevangenschap levende dieren), zijn grasparkieten de kleinsten in hun familie. Van de vele papegaaien die er tegenwoordig bestaan zijn lori's en vijgpapegaaien het nauwst verwant aan parkieten. Toch zijn parkieten de enige van het geslacht Melopsittacus.

Papegaaien zijn de intelligentste leden van de vogelfamilie (meteen gevolgd door kraaien). Het deel van hun hersenen dat leren en het onthouden van geluiden mogelijk maakt - waaronder het stemgeluid van mensen - is sterk ontwikkeld. Een parkiet opgenomen in het Guinness World Records had een vocabulaire van maar liefst 1,728 woorden. Parkieten zijn ook goed in het leren van trucjes. U heeft vast wel eens filmpjes op YouTube of tv gezien van een skateboardende of puzzelende parkiet. Dit leidt tot de vraag: hoe en waarom heeft hun intelligentie zich ontwikkeld?

Zoals geldt voor elke vraag met betrekking tot evolutie, is de kern van het antwoord eenvoudig: parkieten en andere papegaaien zijn intelligent omdat decennialang intelligente exemplaren hun genen doorgaven aan de volgende generatie, ten koste van minder intelligente vogels. Als een vrouwtjes parkiet op zoek is naar een mannetje dat zich het beste kan aanpassen en het spraakzaamst is (in de dierenwereld zijn het meestal de vrouwtjes die naar de mannetjes kijken), dan zal een slimme en goed gesnavelde vogel meer eieren bevruchten dan een tragere, minder spraakzame soortgenoot. Het is dan ook hierom dat mannetjes betere praters zijn dan poppen.

Parkieten houden van spelen en ontdekking - tekenen van intelligentie

Dat een parkiet trucjes kan leren en tam kan worden gemaakt, toont aan dat deze vogels zich goed kunnen aanpassen en veelzijdig zijn. Altijd onderweg zijn, op zoek naar de beste plek om te eten drinken en nestelen waarbij tegelijk rekening moet worden gehouden met altijd veranderende sociale structuren, vraagt om een goed en snel aanpassings- en denkvermogen. In gevangenschap uit zich dit door het vermogen nieuwe uitdagingen aan te gaan, zoals het bevriend raken met mensen en het oplossen van puzzels.