Kippen fokken

U kunt op twee manieren uw kippentoom uitbreiden. U kunt meer kippen kopen of u kunt de kippen die u al heeft laten broeden. Het idee om zelf kippen te fokken is aantrekkelijk en veel mensen die kippen houden kiezen er dan ook voor dit te doen. Als u deel wilt nemen aan tentoonstellingen dan zult u vast en zeker uw eigen kippen willen fokken. Het is een leuk proces waaraan uw hele gezin kan deelnemen. Wie wil er nou geen schattige kuikens die rondscharrelen in de tuin?

Jonge kuikens onder een warmtelamp

Voorbereidingen

Als u niet al een haan heeft zult u er een moeten kopen van een gerenommeerde fokker. Wanneer u fokt om deel te nemen aan tentoonstellingen dan kunt u het beste een fokker uitzoeken die met hetzelfde doel fokt en hanen met een goede rasstamboom heeft. Begin in de lente met fokken.

Een prachtige bankivahoen haan

Dan is het tijd om een nesthok te kopen of te maken. Dit is een aparte ruimte waar uw broedse hennen zullen leven. Zij dienen hun eigen hok en buitenren te hebben. Een toom om mee te fokken bestaat uit één haan en meerdere (6-10) hennen. Wees er zeker van dat uw vogels gezond zijn en geen last hebben van infecties of parasieten.

Paren

Per dag worden meerdere hennen door dezelfde haan 'getreden'. Hierbij plukt de haan veren uit bij de hen en dit kan soms wonden veroorzaken. U kunt speciale kippenzadels kopen om uw hennen hiertegen te beschermen.

Een hen die door een haan wordt getreden

Voordat een hen door een haan wordt getreden vertoont de haan vaak baltsgedrag. Maar niet alle hanen zijn zo romantisch en sommige hanen zullen dan ook helemaal geen baltsgedrag vertonen. Tijdens het baltsen spreidt een haan meestal zijn vleugels en sleept ze over de grond terwijl hij zijwaarts beweegt. Soms pakt hij dingen op en laat ze weer vallen om de aandacht van de hen te trekken. Als de haan de aandacht van de hen heeft gewonnen gaat zij op de grond liggen zodat de haan haar kan dekken. De haan zal op de hen gaan zitten en zich met zijn snavel vasthouden aan haar nekveren. De voortplantingsorganen van de haan en de hen (de cloaca) raken elkaar aan en de hen wordt bevrucht. Dit proces duurt van begin tot einde ongeveer één minuut.

Bevruchte eieren

De eieren moeten regelmatig worden verzameld, ook wanneer u van plan bent een broedse hen de eieren uit te laten broeden. Zo kunt u namelijk de beste eieren uitzoeken om door uw hen te laten uitbroeden. Er wordt zelfs wel gezegd dat het bewaren van eieren 24 uur voordat ze worden uitgebroed bijdraagt aan de slagingskans. Bevruchte eieren zullen alleen maar embryo's worden wanneer ze op de juiste manier worden gebroed.

Zorg ervoor dat bij het verzamelen van de eieren uw handen schoon zijn zodat u geen ziektekiemen overbrengt op het ei door de poreuze schaal. Behandel de eieren voorzichtig en zorg ervoor dat ze niet breken. Houd het nest schoon en verwijder mest en modder zodat de eieren schoon blijven. Als u dit doet hoeft u de eieren niet schoon te maken voorafgaand aan de incubatie. Indien u de eieren wel moet schoonmaken dan dient u dit te doen doen met een eierschoonmaakmiddel en warm water. Wanneer u de eieren uitzoekt die u wilt uitbroeden kies dan de eieren zonder scheuren en met een regelmatige vorm.

Als u ervoor kiest de bevruchte eieren te bewaren zet ze dan met de spitse kan naar beneden in een eierdoos. Ze kunnen tot zeven dagen worden bewaard voordat ze worden uitgebroed. Bewaar ze bij een minimale temperatuur van 13°C en op een vochtige plaats. Draai de eieren om te voorkomen dat de eierdooier vastkleeft aan de schaal. Dit kunt u heel eenvoudig doen door een dik boek of een lege eierdoos onder een zijde van de eierdoos met bevruchte eieren te plaatsen en deze zowel 's ochtend als 's avonds van kant te verwisselen.

Het uitbroeden van de eieren

Voor het uitbroeden van de bevruchte eieren zijn er twee mogelijkheden. U kunt gebruik maken van een broedmachine (incubator) of een broedse hen. Een broedmachine is betrouwbaarder maar vraagt meer zorg.

Bevruchte eieren in een incubator

Zet een broedse hen in haar eigen nestkast. Een konijnenhok is geschikt omdat het een donkere en rustige plaats biedt waar de hen kan broeden en een apart gedeelte heeft voor voer en water. Een nestkast moet vochtig zijn. Dit kunt tot stand brengen door een graszode in de nestkast te leggen. Leg de kant van de graszode met aarde boven en maak een kuiltje zodat de eieren op hun plaats blijven liggen. Bedek de graszode met nestmateriaal. Zet uw broedse hen in de nestkast en leg een aantal nepeieren onder haar zodat ze kan wennen aan haar nieuwe nest en om er zeker van te zijn dat ze de echte eieren daadwerkelijk zal gaan uitbroeden.

Een kuiken dat uit het ei komt door met zijn snavel door de schaal te breken

Leg de bevruchte eieren 's nachts onder de kip. Een grote hen kan tot wel twaalf eieren uitbroeden, een krielkip ongeveer zes. Uw kip moet alle eieren kunnen bedekken zonder zich te hoeven uitstrekken. Het duurt gemiddeld 21 dagen voordat een ei uitkomt. De exacte tijd verschilt van ras tot ras.

Als alles goed gaat zal uw broedse hen het hele proces verzorgen van het begin tot het einde. Ter ondersteuning van het broedproces zal ze de eieren opgeven die niet zullen uitkomen. Verwijder de overgebleven eieren wanneer uw hen het nest samen met haar pas uitgekomen kuikens verlaat.

Grootbrengen van de kuikens

Houd uw hen en haar kuikens gescheiden van de rest van de toom tot de kuikens zes weken oud zijn. Houd ze de eerste week binnen omdat het buiten te koud en nat voor ze kan zijn. Geef uw kuikens kuikenvoer en water in een speciale drinkbak voor kuikens. Na een week kunnen de kuikens naar buiten in de ren (zorg ervoor dat het gras niet te lang is). Zorg ervoor dat de ren afgedekt is zodat roofdieren niet bij de kuikens kunnen komen. De moeder hen zal ze alles bijbrengen wat ze moeten weten.

Een gezond jong kuiken in de hand van zijn eigenaar

Na zes weken kunt u de kuikens laten kennismaken met de toom. Hun moeder beschermt ze normaal gezien tegen pesters maar houd voor de zekerheid een oogje in het zeil. Als ze gevaar lopen haalt u ze dan weer uit de toom en herintroduceer ze wanneer ze een beetje groter zijn.