Veelvoorkomende problemen bij kippen

Als uw gevederde vrienden wat hangerig zijn of zich anders gedragen, dan vindt u in dit hoofdstuk hopelijk de oplossing voor het probleem. Zoals mensen verkouden kunnen zijn, zijn er ook een aantal kippenkwaaltjes die u als kippenhouder waarschijnlijk zult tegenkomen.

Een gezonde dominique kip met een prachtig zwart-wit verendek

Maakt u zich niet meteen zorgen wanneer uw kip niet helemaal in orde lijkt. Vaak is de oplossing voor het probleem heel eenvoudig. In dit hoofdstuk vindt u informatie over de meest voorkomende problemen bij kippen en hoe u ze kunt behandelen.

Broedse hennen

Van tijd tot tijd zijn hennen broeds en zullen vastberaden op hun onbevruchte eieren in de nestkast blijven zitten. Meestal worden hennen broeds tijdens de zomermaanden maar het kan tijdens elke maand van het jaar voorkomen. Het is niet precies bekend waarom hennen broeds worden maar er wordt aangenomen dat het moederinstinct van kippen sterk is waardoor ze zullen proberen eieren uit te broeden, zelf als ze onbevrucht zijn. Sommige kippenrassen hebben meer de neiging om broeds te worden dan andere, bijvoorbeeld de cochins en silkiehennen.

Een moeder hen die op haar pas uitgebroede kuikens past

Tekenen dat uw kip broeds is

Het is niet moeilijk om te zien of uw kip broeds is omdat het haar gedrag sterk zal veranderen. Waaraan u het waarschijnlijk het eerst zal merken is haar slechte humeur. Hieronder een lijstje met alle indicaties dat uw kip broeds is.

• Ze weigert de nestkast te verlaten
• Ze zet haar veren op om zich groter te laten lijken
• Ze maakt een soort knorrend geluid en pikt wanneer u haar uit te nestkast wilt verwijderen
• Ze rent meteen terug naar de nestkast als u het voor elkaar heeft gekregen haar eruit te halen
• Ze plukt haar borstveren uit

Hoe kan ik mijn broedse hen stoppen broeds te zijn?

U kunt op een aantal manieren omgaan met een broedse kip. Zo kunt u ervoor kiezen uw kip gewoon broeds te laten zijn of haar broedsheid gebruiken om eieren uit te broeden. Ook kunt u haar broedsheid verbreken - sommige methodes werken beter dan andere.

1. Haar met rust laten - Een broedse kip zal ongeveer broeds zijn gedurende drie weken. Dit is namelijk hoe lang het duurt om een ei uit te broeden. U kunt ervoor kiezen haar haar gang te laten gaan. Als u dit doet zorgt u er dan wel voor dat u haar dagelijks een aantal uren van haar broedplaats haalt zodat ze wat kan eten en drinken. U hoeft zich er geen zorgen over te maken dat de broedse kip de andere kippen ervan weerhoudt hun ei te leggen omdat ze meestal maar wat graag de nestkast delen. Maar het kan voorkomen dat u een agressieve broedse hen heeft die naar andere hennen pikt wanneer zij hun ei willen leggen. Het is in dat geval goed om voor hen een alternatieve nestplaats te voorzien. Ook kunt u de broedse hen tijdelijk uit het kippenhok houden totdat alle andere kippen hun ei hebben gelegd. We adviseren u handschoenen te dragen wanneer u de broedse hen verwijdert omdat ze erg boos op u zal zijn en er alles aan zal doen om te voorkomen dat ze uit de nestkast wordt gewerkt.


2. Koop een aantal bevruchte eieren - Als u eieren wilt uitbroeden en u heeft zelf kippen, maak dan gebruik van de broedsheid door eieren te kopen die ze kan uitbroeden. Het uitbroeden van een ei overlaten aan een hen is een stuk minder werk dan het gebruik van een broedmachine (incubator). Een kip verzorgt het hele proces, van het uitbroeden tot het opvoeden! Als u dit nog niet eerder heeft gedaan kunt u het beste eerst advies vragen aan een kippenhouder die hier ervaring mee heeft.


3. Haar onderkant in water dompelen - Wanneer een kip broeds is neemt haar lichaamstemperatuur toe. Het idee achter deze methode is om haar af te laten koelen en zo haar broedsheid te verbreken. Dompel gewoon de onderkant van de broedse kip in een emmer met koud water. Hierbij moet worden opgemerkt dat het effect van deze methode in twijfel wordt getrokken omdat het slecht een afleiding zou zijn van haar broedsheid zolang ze haar veren aan het drogen is. Deze methode mag alleen worden toegepast tijdens de warme zomermaanden.


4. Leg ijsblokjes of bevroren erwten onder de hen - Deze methode is wederom gebaseerd op het idee de kip af te laten koelen maar maakt het voor uw kip ook onaangenaam om op haar nest te gaan zitten.


5. Maak een omgeving voor de broedse hen - Plaats uw broedse kip in een metalen hok of een hondenbench met water en voer. De kooi is niet aangenaam voor haar en laat haar onderlichaam afkoelen zodat haar broedsheid wordt verbroken. Hoelang dit duurt verschilt van kip tot kip. Meestal is drie dagen voldoende. De kip is niet langer broeds wanneer ze haar veren niet meer uitzet en zich niet terug naar het nest haast. Dit komt misschien wreed over maar op lange termijn is het beter voor uw kip dan dat u haar op een leeg nest laat zitten terwijl haar gezondheid erop achteruit gaat.





Legnood

Er is sprake van legnood bij een hen wanneer een ei vastzit tussen haar uterus en cloaca (daar waar ontlasting en eieren het lichaam verlaten). De hen zal proberen het ei eruit te persen maar hier niet in slagen. Legnood kan, wanneer het niet wordt opgemerkt en behandeld, dodelijk zijn.




Symptomen en signalen

• Voortdurend persen zonder ei als resultaat
• De hen loop constant in en uit de nestkast zonder een ei te leggen
• Lopen als een penguin, met haar achterwerk dicht bij de grond
• Hangerig
• Niet eten en drinken
• Harde buik

Als u bij uw kip een van deze symptomen opmerkt, controleer dan of ze legnood heeft. Voel eerst haar buik om te controleren of ze een eivormige knobbel heeft. Als u een ei voelt dan heeft ze waarschijnlijk legnood.

Behandeling

De aanbevolen behandeling voor een kip met legnood is een warm bad. Dit zorg ervoor dat de spieren zich ontspannen en het ei kan worden gelegd. Als een warm bad niet heeft geholpen kunt u haar het beste naar de dierenarts brengen.

Pikken, kannibalisme en pesten

Dit gedrag is voor een kippenhouder niet leuk. Kippen kunnen heel gemeen worden wanneer ze bloed of wonden zien. Hierdoor kunnen kippen de veren van andere kippen uittrekken of dit kan in extremere gevallen leiden tot kannibalisme en de dood. Er zijn een aantal oorzaken voor het ontstaan van dit gedrag binnen een kippentoom.

Een toom kippen met prachtige veren die van elkaars gezelschap genieten

De voornaamste oorzaak van pikken is wanneer kippen onvoldoende ruimte hebben. Hierdoor kunnen de kippen gestrest raken en naar elkaar gaan pikken of een kip onderaan de pikorde gaan pesten. Als u denk dat dit de reden is dat uw kippen elkaar pikken, geef ze dan meer ruimte en kijk of dit het probleem oplost. Geef uw kippen afleiding en interessante dingen voor in hun ren, zoals voer dat u kunt ophangen. Als er met name een pestkop is, haal haar dan voor een paar dagen uit de toom. Wanneer ze weer bij de groep wordt gezet zal zij onderaan de pikorde staan en haar agressieve gedrag waarschijnlijk niet meer vertonen.

Ook kunnen kippen gaan pikken wanneer een van de kippen ziek is, zeker wanneer ze gewond is. Wanneer kippen een rode wond zien zullen ze er voortdurend op pikken. Als dit het pikken veroorzaakt, verwijder de gewonde kip dan uit de toom totdat de wonden genezen zijn.

Nieuwe kippen aan de toom toevoegen

Pikken en pesten is niet te voorkomen wanneer u een nieuwe kip aan de toom toevoegt. Dit is natuurlijk gedrag waarmee ze de pikorde vaststellen. Pikken met dit doel mag niet langer dan een paar dagen duren. Hoewel kippen heel wreed kunnen zijn is het meestal niet nodig om in te grijpen. Grijp alleen in als u denkt dat een kip ernstige verwondingen oploopt. Als het met name een kip is die agressief gedrag vertoont kunt u ingrijpen en haar laten ophouden met pikken. U zult dit waarschijnlijk meermaals moeten doen voordat ze ophoudt de nieuwe kip zo gemeen aan te vallen. Voor meer informatie over hoe u een nieuwe kip kunt toevoegen aan uw toom, klik hier.

Verstopte krop

De krop is een soort buidel aan het einde van de slokdarm waar de eerste fase van de vertering plaatsvindt. De krop kan verstopt raken wanneer voedsel zich ophoopt. De krop wordt 's nachts geleegd, tenzij de krop verstopt is.

Symptomen

Een kip met een kropverstopping eet en drinkt niet, heeft geen of vloeibare ontlasting en ziet eruit alsof ze zich niet lekker voelt. Als de verstopte krop niet wordt behandeld zal de kip gewicht verliezen. Het is makkelijk vast te stellen of de krop van een kip geblokkeerd is omdat de krop 's ochtends vol is, voordat ze heeft gegeten.

De krop kan door van alles verstopt raken, maar vaak wordt het veroorzaakt door lang of dor gras. Bij een lichte verstopping kunt u uw kip warm water of plantaardige olie laten drinken en de krop masseren in de hoop dat de inhoud loskomt en de verstopping wordt opgelost. Als dit niet helpt en de krop hard en vol aanvoelt is het verstandig om met de kip naar de dierenarts te gaan. De dierenarts zal onder plaatselijke verdoving de krop opensnijden en legen. Om kropproblemen te voorkomen is het aan te raden het gras waarvan de kippen grazen kort te houden.

Eieren met zachte schalen

Het kan voorkomen dat een hen een ei legt met een zachte of zelfs geen schaal. Dit kan een misvormd ei zijn. Vaak zullen ze al gebroken zijn voordat u ze in handen krijgt omdat ze bijzonder fragiel zijn.

Hybriden leggen vaker eieren met een zachte schaal dan andere kippenrassen. U hoeft zich geen zorgen te maken als u een ei tegenkomt met een vreemde, zachte schaal. Dit kan eens gebeuren en is vrij normaal. Maar als een van uw kippen regelmatig eieren met een zachte of zonder schaal legt dan kan dit erop duiden dat haar dieet niet in orde is. Een zachte eierschaal wordt meestal veroorzaakt door een gebrek aan calcium. De schaal van een ei bestaat uit 95% calcium en het is dan ook belangrijk dat uw kippen een calciumrijk dieet hebben. Om er zeker van te zijn dat uw kippen voldoende calcium binnenkrijgen kunt u ze grit met oesterschelpen geven. Als uw kippen constant grit tot hun beschikking hebben krijgen ze normaal gezien voldoende kalk binnen.

Zachte eierschalen kunnen ook ontstaan wanneer u uw kippen teveel verwent. Hoe meer lekkernijen u uw kippen geeft, des te minder ze zullen eten van hun legkorrels. En deze hebben ze nodig voor de noodzakelijke eiwitten en calcium.

Ook stress veroorzaakt door gezondheidsproblemen (parasieten of ziektes) kunnen zachte eierschalen tot gevolg hebben. Wanneer een calciumrijk dieet en het geven van minder lekkernijen niet helpt, houd uw kippen dan goed in de gaten en probeer te achterhalen wat de oorzaak van het probleem kan zijn.