Uitbroeden en grootbrengen van kuikens

Het uitbroeden van eieren en het grootbrengen van kuikens is enorm leuk om mee te maken. U zult uw kleine kuikens zien opgroeien en weet zeker dat ze van het begin tot het einde een goed leven hebben gehad.

De prachtige gezonde kip met kuikens van Lewis Wescott scharrelen rond in hun Eglu Classic met buitenren

Hoe kom ik aan bevruchte kippeneieren?

U kunt bevruchte eieren krijgen van fokkers en/of boeren. De makkelijkste manier om aan bevruchte kippeneieren te komen is door online te zoeken. Verkopers bieden bevruchte eieren online aan en bezorgen u deze per post via een koerier of een speciale bezorgservice.

Hoeveel kosten ze?

Voor een bevrucht ei betaalt u doorgaans tussen de 1 en 2 euro, afhankelijk van de fokker en het kippenras (zeldzame rassen kosten natuurlijk meer).

Incubatietijd

Het uitbroeden van een kippenei duurt doorgaans 21 dagen. De meest betrouwbare manier om bevruchte eieren uit te broeden en de slagingskans te vergroten is door gebruik te maken van een kunstmatige incubator (een broedmachine).

Een Brinsea Mini Eco Incubator

De meeste, maar niet alle, broedmachines draaien de eieren automatisch. Als uw broedmachine deze functie niet heeft zult u zelf vijf keer per dag de eieren moeten draaien.

Maar u kunt er ook voor kiezen de bevruchte eieren onder een broedse hen te leggen. Misschien heeft u al eens meegemaakt dat een van uw hennen broeds werd. Voor meer informatie over broedse hennen, klik hier. De kans dat de eieren zullen uitkomen is misschien kleiner maar het is de meest natuurlijke manier om kuikens te krijgen. De hen zal de kuikens als haar eigen kuikens beschouwen en u heeft een heel lief kippengezin in uw tuin.

Het draaien van de eieren in de Brinsea Mini Eco Incubator

Uitkomen van het ei

Het is een enorm spannend en leuk moment wanneer u het eerste kuiken uit het ei ziet komen. Wanneer u met ingehouden adem wacht op de komst van uw kuikens is het van belang dat u het proces op geen enkele manier probeert te versnellen en de eieren met rust laat.

Een kuiken dat uit zijn ei kruipt

Het eerste gat in de schaal

Het proces van het uitkomen van het ei begint wanneer het kuiken een gat in de schaal van zijn ei maakt. Op dit moment wordt het kuiken nog steeds een embryo genoemd omdat het nog niet volledig ontwikkeld is en nog niet klaar is om uit te komen. In de volgende 8-18 uur ontwikkelt het lichaam van het kuiken zich verder om zich klaar te maken voor de buitenwereld. Het kuiken haalt de laatste restjes uit de dooier en de longen van het kuiken passen zich aan aan de veranderde luchtdruk. Op dit moment kan het ei bewegen en hoort u misschien het kuiken al tsjilpen.

Het kuiken breekt het ei open

Het kuiken breekt de gehele schaal rondom open door in de schaal te gaan draaien. Het kuiken kan binnen 30 minuten uit het ei kruipen maar dit kan ook langer duren. U zult geduldig moeten wachten, de eieren regelmatig controleren en het kuiken zijn gang laten gaan. Als het kuiken is gaan draaien en de schaal rondom opent maar het halverwege niet verder lijkt te komen kan het nodig zijn om een beetje te helpen (lees verder voor meer informatie). De laatste fase van het uitkomen is wanneer het kuiken zich helemaal uit het ei heeft bevrijd.

Een gezond kuiken dat uit zijn ei komt

Wanneer moet u een kuiken helpen om uit zijn ei te komen?

Wanneer u een kuiken moet helpen om uit zijn ei te komen is moeilijk te bepalen. Daarom wordt aangeraden alleen te helpen wanneer het de allerlaatste oplossing is. Sommige kuikens hebben misschien moeite om uit het ei te komen vanwege een ongewoon dikke schaal, maar in andere gevallen geldt misschien dat ze genetische problemen hebben waardoor ze verzwakt of zelfs misvormd zijn. Onthoud dat het van groot belang is dat het uitkomende kuiken zoveel mogelijk tijd krijgt om de dooier volledig tot zich te nemen. De dooier help het bloedvatenstelsel te sluiten en het proces van uitkomen op natuurlijke wijze te beëindigen.

Kuikens uit de broedmachine halen

U kunt het beste wachten tot alle eieren volledig zijn uitgekomen voordat u de kuikens uit de broedmachine haalt. Door kuikens één voor één uit de broedmachine te halen verstoort u de omgeving en dit kan nadelig zijn voor de kuikens die niet zo snel uitkomen. Een pas uitgekomen kuiken kan in principe drie dagen zonder water en voer maar wacht niet zo lang. Haal de kuikens uit de incubator ongeveer twaalf uur nadat het eerste ei is uitgekomen. Dit geeft de andere kuikens meestal genoeg tijd om ook uit hun ei te komen. En rond deze tijd moet u misschien ook de kuikens die nog niet uit het ei zijn gekomen voorzichtig helpen.

Geslacht van kuikens bepalen

Het geslacht van kuikens bepalen is heel lastig en de meeste hobbyisten komen pas na enkele weken het geslacht van hun kuikens te weten. Hoewel we onze vermoedens kunnen hebben blijft het de eerste weken voor de meeste mensen gissen. Hieronder vindt u enkele mogelijke aanwijzingen:

Kam

Na ongeveer 2-3 weken is het mogelijk het verschil te zien tussen mannelijke en vrouwelijke kuikens. Mannetjes hebben een langere en prominentere kam dan vrouwtjes. De makkelijkste manier om het geslacht aan de hand van de kam te bepalen is door de kuikens met elkaar te vergelijken totdat u er een vindt die duidelijk anders is. Of dit nu een kleinere of juist grotere kam is, dit kuiken kan nu worden gebruikt om de andere kuikens mee te vergelijken.

Gedrag

Veel mensen zijn van mening dat ze de mannetjes kuikens aan de hand van hun zelfverzekerde gedrag kunnen herkennen. Dit kan inderdaad een indicatie zijn en wanneer andere kenmerken zich gaan ontwikkelen bevestigd worden.

Een betrouwbaarder aanwijzing op basis van het gedrag dat zich doorgaans pas na 4-5 maanden voordoet, is wanneer een kip een onderdanige houding aanneemt (op de grond gaat liggen). Deze houding neemt een hen aan wanneer ze met een haan gaat paren.

Kraaien

Mannelijke kuikens onthullen hun geslacht soms al wanneer ze drie weken oud zijn door te gaan kraaien. Het kan voorkomen dat een hen probeert te kraaien maar dit is onwaarschijnlijk en zal nooit zo luid zijn als dat van een haan. Ook dit is geen waterdicht bewijs maar door alle factoren naast elkaar te zetten kunt u tot een conclusie komen.

Veren

Sommige kippenrassen zijn zo gefokt dat de vrouwtjes snel veren ontwikkelen en mannetjes langzaam. Het geslacht van deze kippen kan al binnen 48 uur worden bepaald aan de hand van de veren op hun vleugels. De slagpennen en dekveren op de vleugels van de mannetjes zijn ongeveer dezelfde lengte terwijl deze veren bij vrouwtjes duidelijk in lengte verschillen.

Poten

Van sommige kippenrassen zullen de poten van mannelijke kuikens al vanaf jonge leeftijd dikker worden. Ook kunnen zich kleine sporen aan de achterkant van de jonge hanen gaan ontwikkelen.

Geslachtsbepaling op basis van de cloaca

De door kippenfokkers is dit de meest gebruikte methode voor het bepalen van het geslacht van kippen die slechts een dag oud zijn. Wij raden af dit zelf te doen wanneer u kippen als hobby houdt omdat u het kuiken kan beschadigen wanneer deze methode niet op de juiste manier wordt uitgevoerd. Mensen die dit beroepsmatig doen zijn hiervoor getraind. Zelfs wanneer u het op de juiste manier uitvoert is de kans groot dat u het geslacht niet kunt vaststellen. Kort samengevat bestaat deze methode eruit dat de cloaca wordt onderzocht om te zien of er een klein knobbeltje aanwezig is (mannetje) of niet (vrouwtje). Nogmaals, probeer dit niet te doen wanneer u hiervoor geen training heeft gehad omdat de kans groot is dat u uw kuiken zult verwonden en u waarschijnlijk uiteindelijk nog niet zult kunnen zien of het een jongen of meisje is.

Kippen vaccineren

Er zijn verschillende vaccinaties beschikbaar voor kippen en het wordt steeds gebruikelijker dat mensen die voor hun plezier kippen houden/fokken hun vogels laten inenten. Wilt u meer informatie over de verschillende vaccinaties en over hoe u er zeker van kunt zijn dat uw kippen gevaccineerd zijn, klik hier.