Veelvoorkomende kattenziekten - Symptomen en behandeling

Dit deel van de Omlet kattengids focust op de ziektes waartegen u uw kat kunt laten inenten. Vaccinaties tegen Feline infectieuze enteritis (FIE), Feline herpesvirus (FHV), Feline calicivirus (FCV) en Feline leukemievirus (FLV)* worden aanbevolen voor elke kat. Maar waartegen beschermt u uw kat dan eigenlijk? Lees verder voor meer informatie.

*NB: vaccinatie tegen kattenleukemie (FLV) wordt meestal alleen aanbevolen als een kat buiten komt.

Feline infectieuze enteritis (FIE, kattenziekte)

FIE is een type virus dat een parvovirus wordt genoemd. Daarom heet deze ziekte ook wel Feline parvovirus enteritus. Deze ziekte, ook kattenziekte genoemd, is zeer besmettelijk en kan dodelijk zijn voor katten. Daarnaast wordt FIE ook wel Feline panleukopenia genoemd omdat één van de symptomen van deze ziekte een tekort aan witte bloedcellen is (leukopenie).

Overdracht

Kattenziekte verspreidt zich via vlooien en door rechtstreeks contact met lichaamssappen van een geïnfecteerde kat. Het virus kan overleven op bijvoorbeeld voerbakken, mandjes en de kleding van katteneigenaren. Hierdoor kan de ziekte zich snel en over grote afstanden verspreiden. Het is dan ook ten zeerste aanbevolen om uw kat tegen deze ziekte in te enten.

Symptomen

Deze ziekte tast de ingewanden van katten aan door zweren te veroorzaken en uiteindelijk de cellen aan de binnenkant van de darmwand te vernietigen. De symptomen zijn zeer bloederige diarree, ondervoeding, uitdroging, bloedarmoede (tekort aan rode bloedcellen), leukopenie en uiteindelijk de dood. De ernst van deze ziekte is een andere reden waarom een preventieve behandeling in de vorm van een vaccinatie ten zeerste wordt aanbevolen.

Behandeling

Als u het vermoeden heeft dat uw kat FIE heeft, is het van belang dat u uw kat zo snel mogelijk naar de dierenarts brengt. Deze ziekte kan namelijk binnen 24 uur tot de dood leiden. De behandeling bestaat uit antivirale geneesmiddelen, een antibioticakuur en rehydratatietherapie. Klik hier voor meer informatie over vaccinaties voor katten.

Feline herpesvirus (FHV, niesziekte)

FHV is het meest voorkomende virus dat de bovenste luchtwegen van katten aantast. Ook deze ziekte is zeer besmettelijk en katten blijven vaak latent besmet (zonder dat ze symptomen hebben) en zijn zo levenslang drager van het virus. Gelukkig komt het zelden voor dat een latent besmette kat het virus overdraagt. Bijvoorbeeld stress, of een ander gezondheidsprobleem dat het immuunsysteem van de besmette kat verzwakt, kan ervoor zorgen dat het virus weer opspeelt.

Overdracht

De ziekte kan worden overgedragen wanneer een kat rechtstreeks in aanraking komt met de lichaamssappen van een besmette kat. Dit zal voornamelijk zijn wanneer een voerbak of mandje wordt gedeeld, wanneer een kat door een mens wordt aangeraakt die daarvoor met een besmette kat in aanraking is geweest of door een beet van een geïnfecteerde kat.

Symptomen

FHV veroorzaakt meestal een acute infectie van de bovenste luchtwegen. Dit uit zich in bijvoorbeeld conjunctivitis, niezen, koorts, hoesten, lethargie, speekselvorming en afscheiding uit de neus. Symptomen houden een paar dag tot een paar weken aan en de kat blijft gemiddeld 3 weken besmettelijk. In uitzonderlijke gevallen kunnen katten met een FHV infectie zelfs FHV dermatitis ontwikkelen. Dit veroorzaakt schilferige plekken, zweren en korsten rond de kop, het gezicht en soms op de poten.

Behandeling

De beste behandeling is een preventieve behandeling in de vorm van een vaccinatie. Dit is ten zeerste aanbevolen voor alle katten. Als u het vermoeden heeft dat uw kat besmet is met FHV dan is het van belang dat u zo snel mogelijk met uw huisdier naar de dierenarts gaat. De dierenarts zal waarschijnlijk antibiotica voorschrijven om een secundaire bacteriële infectie te voorkomen en een kuur om het Feline herpesvirus zelf te behandelen. Klik hier voor meer informatie over het vaccineren van katten.

Feline calicivirus (FCV)

FCV staat op de tweede plaats als het gaat om meest voorkomende virussen die de bovenste luchtwegen van katten aantasten. Het virus past zich snel aan en is daarom erg lastig te behandelen. Het virus kan snel veranderen waardoor het resistent wordt voor antivirale behandelingen en/of het immuunsysteem van de kat. Vaccinaties tegen FCH kunnen de ziekte niet altijd voorkomen maar worden wel ten zeerste aanbevolen omdat katten die gevaccineerd zijn doorgaans veel lichtere symptomen hebben dan niet-gevaccineerde katten. Een uiterst besmettelijke en resistente vorm van FCV, Virulent Systemic FCV (VS-FCV), kan levensbedreigende infecties veroorzaken.

Overdracht

Net als FIE en FHC kan ook FCH zich verspreiden tussen katten door direct contact met de lichaamssappen van een geïnfecteerde kat. Dit kan gebeuren door het delen van een voerbak of een mandje, wanneer een kat in contact komt met een mens die daarvoor in contact is geweest met een besmette kat en bijvoorbeeld wanneer een kat door een geïnfecteerde kat wordt gebeten. Gelukkig kunnen mensen niet besmet raken met het virus en betreft het alleen huiskatten en Cheetahs.

Symptomen

FCV veroorzaakt een acute infectie van de bovenste luchtwegen. Symptomen zijn afscheiding uit de ogen en neus, koorts, zweren rond de mond, het gezicht en poten, lethargie, geen eetlust en longontsteking. VS-FCV kan artritis, verlamming, koorts en het falen van verschillende organen veroorzaken.

Behandeling

Of uw kat nu wel of niet is ingeënt, breng uw huisdier zo snel mogelijk naar de dierenarts wanneer u het vermoeden heeft dat hij geïnfecteerd is met FCV. Afhankelijk van de symptomen zal de dierenarts antibiotica, immunomodulators (ondersteunt het immuunsysteem van een kat), corticosteroïden of een rehydratatietherapie voorschrijven. Klik hier voor meer informatie over het vaccineren van katten.

Feline leukemievirus (FLV)

FLV is naast een hoge leeftijd, aanrijdingen en nierfalen een veelvoorkomende doodsoorzaak bij huiskatten. Eén van de ziektes die kan worden veroorzaakt door FLV is een type kanker genaamd leukemie, vandaar de naam Feline leukemievirus. Vaccinatie tegen FLV wordt ten zeerste aanbevolen voor katten die buiten komen maar wordt niet standaard aangeboden voor binnenkatten. De kans dat binnenkatten in aanraking komen met het virus is namelijk minimaal.

Overdracht

Het virus wordt overgedragen door lichaamssappen zoals bloed en ontlasting maar overleeft niet lang buiten het lichaam. Het virus tast alleen katten aan en er bestaat daarom gelukkig geen risico dat het wordt overgedragen op andere huisdieren. FLV komt het meest voor bij zwerfkatten en verwilderde katten. Deze katten kunnen het weer overdragen op huiskatten wanneer ze bijvoorbeeld vechten. Wanneer er meerdere katten in een huis worden gehouden kan het virus zich verspreiden door nauw contact tussen de katten, het delen van voerbakken en slaapplaatsen. Ook kan een moederkat FLV overdragen aan haar kittens.

Symptomen

Het virus tast de efficiëntie van het immuunsysteem van een kat aan. Hierdoor krijgen allerlei infecties en ziektes een kans (zoals leukemie). Symptomen die kunnen duiden op FLV zijn onder andere diaree, koorts, bleek tandvlees, gewichtsverlies, onvruchtbaarheid, bloedarmoede, gezwollen klieren en onstekingen rond de mond en het gezicht.

Behandeling

Katten die een risico lopen besmet te raken met FLV moeten hiertegen worden ingeënt. Als u het vermoeden heeft dat uw kat het FLV heeft opgelopen (of hij nu is ingeënt of niet) moet uw huisdier zo snel mogelijk door een dierenarts worden onderzocht. De dierenarts kan immunomodulators voorschrijven om het immuunsysteem van de kat te versterken of andere medicijnen zoals antibiotica of rehydratietherapie om de symptomen te behandelen. Klik hier voor meer informatie over het vaccineren van katten.

Bordetella

Feline Bordetellosis, ook wel Bordetella genoemd, wordt niet door een virus maar door een bacterie veroorzaakt. Het tast de bovenste luchtwegen aan en wordt ook wel 'kennelhoest' genoemd vanwege de symptomen en omdat het voornamelijk voorkomt in kattenpensions en huishoudens met meerdere katten. Het voornaamste verschil is dat als uw kat besmet is de ziekte veel makkelijker te behandelen is omdat de dierenarts antibiotica kan voorschrijven. Hierdoor, en omdat de bacterie niet zo vaak voorkomt bij katten, wordt vaccinatie tegen deze ziekte niet zo sterk aanbevolen als andere.

Een inenting tegen de ziekte wordt niet standaard aanbevolen maar is beschikbaar indien u met uw huisdier naar het buitenland reist.

Overdracht

De Bordetella bacterie kan zich verspreiden tussen katten, honden en zelfs mensen. Door niezen of hoesten komt de bacterie in de lucht waarna het kan worden ingeademd door een volgend slachtoffer. Omdat de bacterie door niezen en hoesten kan worden overgedragen, is de kans op een uitbraak van de ziekte aanwezig in kattenpensions of binnen een huishouden met meerdere katten.

Symptomen

De voornaamste symptomen zijn hoesten en niezen. Minder vaak voorkomende symptomen zijn koorts, afscheiding uit de neus en ogen, longontsteking, gewichtsverlies en moeite met ademhalen.

Behandeling

Er bestaat een vaccin tegen Bordetella voor katten, maar omdat katten niet dikwijls worden getroffen door de bacterie wordt een vaccinatie niet standaard aanbevolen. Een besmette kat zal doorgaans zonder behandeling herstellen omdat zijn immuunsysteem in staat is de infectie te bestrijden. Toch is het verstandig om uw kat meteen door een dierenarts te laten onderzoeken wanneer u vermoedt dat uw kat besmet is met de Bordetella bacterie. Uw dierenarts kan antibiotica voorschrijven om de infectie snel te bestrijden. Klik hier voor meer informatie over het vaccineren van katten.

Chlamydophila felis

Chlamydophila felis wordt veroorzaakt door een bacterie die de bovenste luchtwegen aantast. Meestal begeven bacteriën zich buiten de cellen in bijvoorbeeld de keel of longen, maar de bacterie die Chlamydophila felis veroorzaakt bevindt zich in de cellen. Helaas kunnen katten de bacterie ook aan ons overdragen en dit kan leiden tot Chlamydia conjunctivitis (een type ooginfectie).

Vaccinatie voor deze ziekte wordt niet standaard aanbevolen, maar is wel verkrijgbaar en kan noodzakelijk zijn wanneer u met uw kat naar een ander land reist.

Overdracht

De bacterie die Chlamydophila felis veroorzaakt kan niet lang buiten het lichaam overleven. Wel kan de bacterie worden overgedragen door contact met de mond, neus of afscheiding uit de ogen van een besmette kat. Ook kan de ziekte bijvoorbeeld worden overgedragen via besmette meubels (zolang de bacterie nog in leven is).

Symptomen

Doorgaans zorgt de bacterie voor een ontsteking van het bindvlies (het slijmvlies rond het oog, ook conjunctiva genoemd) waardoor er roodheid en zwelling optreedt rond het oog. Hierdoor zal het oog vaak overmatig tranen en afscheiding produceren. Andere symptomen zijn moeilijkheden met ademhalen, een loopneus, verminderde eetlust, gewichtsverlies, hoesten en koorts.

Behandeling

Een vaccinatie tegen Chlamydophila felis wordt alleen aanbevolen voor kattenpensions of op plaatsen waar de ziekte veel voorkomt. Dit omdat het makkelijk te behandelen is en zich niet snel verspreidt. Als u het vermoeden heeft dat uw kat Chlamydophila felis heeft, breng hem dan zo snel mogelijk naar de dierenarts. Het immuunsysteem van een kat kan de bacterie niet bestrijden wanneer deze zich in de cellen bevinden. De dierenarts zal een langere antibioticakuur voorschrijven die de cellen kan binnendringen en de bacteriën kan doden. Klik hier voor meer informatie over het vaccineren van katten.

Rabiës (Hondsdolheid)

Gelukkig komt rabiës in Nederland en België zeer zelden voor. Er bestaat een vaccin maar deze wordt niet standaard aanbevolen voor onze huisdieren. Wanneer u echter uw huisdier naar het buitenland wilt meenemen dient hij wel gevaccineerd te zijn tegen rabiës. Rabiës is een virale ziekte die een acute infectie in de hersenen veroorzaakt. Het komt het meest voor bij honden maar alle warmbloedige dieren kunnen besmet raken.

Een inenting tegen de ziekte wordt niet standaard aanbevolen maar is beschikbaar indien u met uw huisdier naar het buitenland reist.

Overdracht

Het virus bevindt zich meestal in de zenuwcellen en speeksel van besmette dieren. Dit houdt in dat het kan worden overgedragen door nauw contact, zoals bijvoorbeeld het delen van een voerbak, als katten elkaar wassen of wanneer een kat wordt gebeten door een besmet dier of deze opeet.

Symptomen

De meest voorkomende symptomen van rabiës zijn schuimbekken en agressief gedrag. Maar ook koorts, lethargie, beroertes, verlamming, gebrekkige coördinatie en niet kunnen slikken kunnen duiden op hondsdolheid.

Behandeling

Zoals gezegd bestaat er een vaccin tegen rabiës maar deze wordt niet standaard aanbevolen. Als u het vermoeden heeft dat uw kat besmet is, breng hem dan zo snel mogelijk naar de dierenarts. Hier zal het dier in quarantine worden gehouden en bloedtesten ondergaan. Rabiës is dodelijk voor katten en het is daarom van belang dat u snel reageert indien u vermoedt dat uw kat besmet is, natuurlijk ook om te voorkomen dat de ziekte zich verder verspreidt.